Son birkaç yıldır iş dünyasında çalışma alışkanlıkları ve çalışma ortamları hızla değişti. Hem dijital anlamda, hem de çalışan motivasyonu anlamında değişen bu dinamikler ofislerin tasarımlarında da değişiklikler olması gerektiğini gösteriyor. Bu doğrultuda REDA kurucusu Çağıl Akçurin ile Kurumsal Ev projesinin ortaya çıkışını, şirketlere ve çalışanlara sağladığı çözümleri konuştuk.
Kurumsal Ev nedir? Yeni nesil çalışma alışkanlıklarını ne şekilde sürdürülebilir kılıyor?
Kurumsal Ev, yeni normal şartlarının, pandeminin de etkisiyle hayatımıza çok hızlı bir şekilde girmesinden kaynaklı, konvansiyonel çalışma alışkanlıklarının geçirdiği değişim, bu değişimin etkisi ve bu etkiye çalışanlarının verdiği tepkiler doğrultusunda kurumsal şirketleri bu geçişe hazırlıyor. Kurumsal Ev, global ve ulusal ölçekte yaptığı çalışma, şirket geribildirimleri ve araştırmalarla şirketlere bilgi sağlayarak ve gerektiğinde uzaktan ve hibrit çalışan ekipleri için çalışma düzenek ve istasyonları kurarak 10 seneyi aşan nitelikli ve kurumsal ofis tasarımı ve uygulama tecrübesi bulunan çatı şirket REDA’nın bir danışmanlık ve ürün tedarik markasıdır.
Sürdürülebilirlik bu aşamada anahtar bir kelime olarak karşımıza çıkıyor. Çalışma alışkanlıkları ve ofis tasarımlarının son 70 senesi incelendiğinde, aşağı yukarı 10 senelik dilimlerde bu alışkanlıkların ve tasarımların değişime uğradığını görebilirsiniz. Bu alışkanlık ve tasarımlar özelinde statik bir olgudan bahsetmiyoruz; sürekli değişime uğrayan bir olgudan bahsediyoruz. Bu anlamda, yakın dönemde hayatlarımızda iz bırakan pandemi gibi bir etkiye, çalışma alışkanlıklarının ve ofis tasarımlarının tepki vermemiş olması düşünülemez.
Bu doğrultuda Kurumsal Ev’in şansı, halihazırda ağırlıklı olarak kurumsal şirketler ile çalışan çatı şirket REDA’dan aldığı know-how ve bu sayede aldığı geribildirimler oldu. Bu know-how ve geribildirimlere yapılan araştırma, anket ve analizler de eklenince, özellikle kurumsal şirketlere Kurumsal Ev’in yaptığı sunumlar doğrultusunda şirketler, kendi gelecekleri, çalışanlarının onlardan ne beklediği, bu beklentiler doğrultusunda mevcut çalışma alışkanlıklarını ne şekilde revize edebilecekleri konusunda fikir sahibi oluyor. Kurumsal Ev, bu anlamda çalışma alışkanlıklarını sürdürülebilir kılmada şirketlere mevcut ve yakın dönemli çalışma alışkanlıkları konusunda ışık tutarak yol gösteriyor.
Kurumsal Ev yeni normalde şirketlere ne gibi faydalar sağlıyor?
Kurumsal Ev’in sağladığı en büyük fayda bizce sağladığı danışmanlık. Şirketlere mevcut şartları, çalışanlarının alışkanlıkları ve isteklerini net bir şekilde ortaya koyuyor. Tabi bu noktada Kurumsal Ev’in sağladığı fayda müşteri şirketin alacağı ve uygulayacağı kararlar doğrultusunda sınırlı kalıyor.
Şunu özellikle belirtmek lazım ki burada sunulan danışmanlığın ana hatları zaten kurumsal firmalardan geribildirimlerle hazırlanmış çerçeve içinde. Örneğin, Kurumsal Ev’in ilk safhası olan uzaktan çalışan ekiplerin uzakta çalıştıkları alanın tasarımı ve düzenlenmesinde REDA olarak her çalışanın bir odasını dönüştürebileceğimiz şeklinde yola çıkmıştık. Sonra fark ettik ki herkesin evinde böyle bir alan yok. Alan kaplamayan, gerektiğinde “ofisten çıkma” algısı uyandıran, çalışanın evine göre özelleştirilebilen, bu özelliklerle de beraber masa başı çalışma ergonomisine uygun bir çalışma ünitesi tasarladık.
Burada sağladığı faydalar ürün bazında da genel resmi görme bazında da var. Ürün tedariği sağladığımız firmalar ürünlerden gayet memnunlar. Hatta ürün tedariği sağladığımız bir şirketin genel müdürü çalışan memnuniyetinden o kadar etkilendi ki kendisi için de ürün siparişi verdi. Aldığımız son geribildirime göre kendisi de şu anda uzaktan çalışmalarında bizim çalışma ünitemizi kullanıyor.
Genel resmi görme tarafında ise bir şirketin herkes tarafından görülen yüzü o şirketin çalışanına verdiği değer ve çalışan mutluluğudur. Çok büyük global firmalar çalışan mutlulukları için ciddi yatırımlar yapıyor. Ayrıca önümüzdeki 10 seneye baktığınızda, aktif iş yapan çalışanların hibrit çalışma sistemini benimsediğini kolaylıkla görebiliriz.
Kurumsal Ev home-office ve hibrit çalışma alışkanlıkları için ne tür çözümler öneriyor?
Kurum bazında baktığımızda, aslında her şirketin çalışma alışkanlığı farklı. O nedenle bir hap çözüm söz konusu değil. Doğru metodoloji, hizmet verilen şirketin karar vericileriyle kullanıcılarını aynı masa etrafında topladıktan sonra soru-cevap şeklinde olacaktır. Bizim tarafımızda, müşteri şirketlerde gözlemlediğimiz kadarıyla, şirket içinde de farklı departmanda çalışma alışkanlıkları farklılık gösterebiliyor. Ancak genel hatlarıyla, şirket içinde değişmeyen tek şey kurum kültürü. Kurumsal Ev, bu kurum kültürünün nereden çalışıldığından bağımsız olarak her yere taşınması gerektiğine inanarak müşteri firmaları da bu çerçevede yönlendiriyor.
Özellikle gündeme getirdiğimiz diğer bir konu, çalışan demografileri. Farklı jenerasyonların yeni normal çalışma alışkanlıklarına verdiği tepkiler de farklı. Bu noktada, her şirketin bir kendi içine dönüp bakarak mevcut ve yakın dönem çalışan demografilerini masa üstüne koyması gerekiyor. Çünkü bu noktada çoğu karar bu demografilere göre alınıyor.
En temel vurguladığımız noktalardan biri, farklı demografik grupların farklı çalışma alışkanlıkları göstermesi. Şirketlerin bu gruplara ait alışkanlıkları doğru saptadığına emin olmamız gerekiyor.
Kurumsal Ev, REDA’dan da aldığı bilgi ve know-how ile bu kurum kültürünü ve çalışan demografilerine göre değişiklik gösteren çalışma alışkanlıklarını hem ürüne hem sisteme nasıl yansıtabileceğini biliyor.
Kurumsal Ev çözümleri çalışanların mental ve fiziksel sağlıklarına ne tür etkilerde bulunuyor?
Global ölçekte, çalışan isteklerindeki görünür trend şu şekilde. “Verimli olacağım zaman ofise gelmeliyim.”
Bu isteğe göre, bir çalışana sistemsel alan ve özgürlük verilmesi, çalışanın hem mental hem fiziksel sağlığı için en önemli etkilerin başında geliyor.
Yine güncel, görünür trendlerden biri, geçmişten farklı olmak üzere çalışanın kendi fiziksel ve mental sağlığına gösterdiği önem. Bu sağlıklı hayat yaklaşımı, kişinin spora gitmesi veya meditasyon yapmasıyla sınırlı olmak demek değil.
Örneğin, sistem izin verdiği sürece, çalışanın uzaktan halledebileceği bir iş için trafikte vakit kaybetmeyeceğini bilmek bir mental rahatlık yaratıyor. Kendisine ayırabilecek zaman yarattığı için bu mental rahatlık çalışanın fiziksel sağlığına da yansımaya başlıyor.
Kurumsal Ev, bu etkiler ve faydaların mucidi değil. Sadece bu etki ve faydaları birer analiz öğesi yaparak, şirketlerin karar verme süreçlerinde etkin rol oynuyor.
Ürün tarafında ise ister ofiste olun ister evde ister başka bir yerde masa başı çalışmanın antropometrik ölçüleri standarttır. Kurumsal Ev’in ürün çözümlerinden bir tanesi, bu standardizasyonu çalışılan her ortama taşıyabilmesi. Kurumsal Ev’liyseniz, ofisinizdeki standart neyse, önünüzde de o vardır.
Kurumsal Ev’in hibrit çalışma düzeninde iş güvenliği açısından çalışana ve işverene sağladığı faydalar var mıdır?
İş güvenliği ve sağlığı kapsamında kurumsal şirketler çeşitli eğitimler, seminerler organize ediyorlar. Ofis sandalyesine nasıl oturulmalıdan ekrana hangi açıyla bakılmalıya kadar çeşitli içeriklerde çeşitli güvenlik ve sağlık toplantıları yapılıyor.
Bu anlamda yukarıda belirttiğim gibi, Kurumsal Ev ofis çalışma istasyonu standardına göre yapıldığı için bu standartları direkt olarak çalışılan yere taşıyor.
Diğer bir konu aslında case-by-case gelişecek durumlar için geçerli. Avrupa ve Amerika’da benzer emsaller oluşmaya başladı.
Örneğin, evden çalıştığınız bir gün, ayağınız takıldı ve açıkta duran ütü masasına kafanızı çarptınız. Ya da üzerinize kaynar kahve döküldü. Şimdi bu bir ev kazası mı, iş kazası mı? Böyle havada olan durumları hem çalışanın hem işverenin sağlığını gözeterek minimize etmek için özellikle uzaktan çalışılan alanda “çalışma alanını” tanımlamak önemli bir konu haline geliyor.
Kurumsal Ev hizmeti verdiğiniz firmalardan ve ürettiğiniz çözümlerden örnekler verir misiniz?
Elbette. Özellikle yeni normale geçişin öncelikli aşamalarında, Kurumsal Ev, ürün tedarikçisi olarak çeşitli firmalara destek verdi. Bunlar arasında yabancı ortaklı bir banka, global bir sigorta şirketi, bir araç filo şirketi ve global bir tıbbi makine sağlayıcı şirketin Türkiye operasyonu bulunuyor.
Bu esnada çeşitli kamu ve özel kuruluşlara da bu yeni normal geçiş süreçleri ile ilgili briefler verildi. Şu anki durumlara baktığımızda, şirketler aslında bu hibrit çalışma düzenlerinin kendi mevcut düzenlerine ne kadar uyum sağladığı ile ilgili hâlâ analiz yapıyor. Kurumsal Ev de bu aşamada, tedarikçi olmaktan çok danışman olarak bulunuyor. Hibrit çalışabilecek grupların, demografik ve fiziksel analizlerini yaparak şirketlerin mevcut ofislerinde ne tip değişiklik ve optimizasyonların yapılabileceği konusunda şirketlere destek oluyor.
Geçmiş ve şimdiye değindikten sonra geleceğe de değinmiş olalım.
Kurumsal Ev’in vizyonundaki sonraki adım Co-Living projeleri. Özellikle kurumlara ait, o kurumun çalışanlarına yönelik, yaşanabilir uydu-ofisler birer alternatif olarak gayrimenkul geliştirme süreçlerinde karşımıza çıkıyor olacak. Bir nevi “Neo-Lojman” kurgusu diyebiliriz.