Arçelik’in Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya Geri Dönüşüm Tesisleri’nden çıkan malzemelerin sanat eserleri üretmek üzere kullanılacağı Eskişehir’deki Back2Life Atölyesi, geri dönüşüm konusundaki farkındalığı sanatın gücünden yararlanarak artırmayı amaçlıyor. Arçelik Endüstriyel Tasarım Kıdemli Direktörü Serdal Korkut Avcı ile atölyenin kuruluş hikayesini, şirketin tüm operasyonlarında net sıfır emisyona ulaşma hedefini ve “herkesin unvanını kapıda bıraktığı” bir alan yaratmanın sağladığı farkındalığı konuştuk.
Öncelikle Back2Life’ın fikir olarak nasıl gündeme geldiğini sormak istiyorum. “Dünyaya Saygılı, Dünyada Saygın” vizyonu ile ilk tohum ne zaman atıldı, ilk atölye çalışması ne zaman ve nasıl gerçekleştirildi?
Atölyenin kurulma fikri, 2050 yılında net sıfır emisyona ulaşma hedefimiz ve “Dünyaya Saygılı, Dünyada Saygın” vizyonumuz doğrultusunda, “Niçin geri dönüştürdüğümüz malzemeler sanat eserlerine, tasarımlara dönüşmesin?” sorusuyla ortaya çıktı. Böylece Eskişehir’de geri dönüştürülen ürünlere hayat vererek sanatsal çalışmalar yapmak amacıyla Back2Life fikri doğmuş oldu. 2019 yılında konuşmaya başladığımız bu fikir, 2022 yılında beş ayda tamamlandı. Atölye çalışmalarımız ilk olarak Aralık 2022’de Arçelik çalışanlarının katılımıyla gerçekleşti. Bu çalışmada bakır tellerden büst çalışması yapıldı.
Sanatın gücünden faydalanarak geri dönüşüm konusunda farkındalık yaratmayı amaçladığınız Back2Life için Eskişehir’i seçmenizin sebebi nedir? Başka şehirlerde de benzer atölyeler planlıyor musunuz?
Arçelik olarak genişletilmiş üretici sorumluluğumuz kapsamında ürünlerimizi doğaya geri kazandırmak ve birer kaynak olarak değerlendirilmelerini teşvik etmek amacıyla 2014 yılında iki elektrikli ve elektronik eşya atık geri dönüşüm tesisi kurduk. Bu tesislerden biri de Eskişehir’de bulunuyor. Önemli bir kültür sanat şehri olan Eskişehir, bizim için üretim ve geri dönüşüm anlamında da çok değerli bir merkez konumunda. Hayalimiz, Back2Life çalışmalarının Eskişehir’den diğer şehirlere ve hatta belki dünyaya da yayılarak bu alanda örnek bir sanat merkezi haline gelmesi.
Buradaki atölye çalışmalarına güzel sanatlar bölümlerinden öğrenciler, akademisyenler ve sanatçıların yanı sıra Koç Topluluğu çalışanları da katılabiliyor. Bu konuda fabrika işçilerini nasıl teşvik ediyorsunuz ve bu atölyelere katılımlarını nasıl kolaylaştırıyorsunuz?
Sürdürülebilirliği tüm çalışmalarının merkezine alan bir marka olarak, sanatın bu alanda farkındalığı artırmak için çok güçlü bir araç olduğuna inanıyor ve sürdürülebilirlik odağımızı tüm çalışanlarımızla büyütmek için adımlar atıyoruz. Atölye çalışmalarımız Koç Topluluğu çalışanları, akademiden heykel ve güzel sanatlar öğrencileri ve sanatçılarının kullanımına açık olarak devam ediyor.
Bu düşünceyle atölyedeki workshop’larımızı tüm seviyelerden çalışanlarımızı herhangi bir ayrım olmaksızın davet ederek gerçekleştiriyoruz. Burada herkesin unvanını kapıda bıraktığı ve birlikte yaratıcılığını konuşturduğu çalışmalar yapıyoruz.
Çalışanlarınızdan bu konuda nasıl geri dönüşler alıyorsunuz? Topluluk olarak bu yaratıcı sürecin çalışan verimliliği açısından olumlu etkileri olup olmadığına dair bir değerlendirmeniz ya da gözleminiz var mı?
Arçelik olarak sürdürülebilir üretimde yarattığımız bu farkındalık tüm çalışma arkadaşlarımız için çok değerli. Back2Life’ı konuşmaya ilk başladığımızda bu fikri hepimiz çok sevdik ve sahiplendik. Workshop sonrası katılımcılara cevaplamaları ve değerlendirmeleri için anketimizi iletiyoruz. Şu ana kadar hep pozitif yönde dönüşler aldık, çalışma ile oluşan algı ve hisler açısından farkındalık ve bu algıyı yaygınlaştırma odağı ile. Çalışanlarımızın geribildirimlerine verdiğimiz önem kapsamında bir workshop anketi de düzenledik. Workshop esnasında da katılımcılarımızın geribildirimlerine kulak veriyor, istek ve yorumlara göre aksiyonlar alıyoruz. Sürdürülebilirlik kavramının bir parçası olma fikri, bu deneyimi atölye ortamında yaşayan arkadaşlarımızın enerjilerini artırıyor.
Back2Life’ın ve bu sürdürülebilir sanat inisiyatifinin geleceğe yönelik büyüme ve yaygınlaşma hedefleri nelerdir?
Hedefimiz, farklı katılımcılarla düzenlenecek çalışmalarda geri dönüşümün hikayesini sanatın duyguları tetikleyen gücüyle anlatarak burayı sürdürülebilir üretime ve sanata katkı sağlamak isteyen herkese açık bir atölye hâline getirmek. Çok önemli bir amacımız daha var ki o da kullandığımız ürünlerin yaşam süresini tamamladıktan sonra yeniden ekonomiye kazandırılabileceği konusundaki farkındalığı artırmak.
Sanat söyleyecek bir sözü olanlar için en önemli mecralardan biri. Bu düşünce ile temel görüşümüzün zaman içinde daha fazla ilgi görmeye başlayacağını ve yaygınlaşacağını düşünüyoruz.
